Bankowy tytuł egzekucyjny (BTE) a fundusz inwestycyjny (sekurytyzacyjny)

04/07/2016 | Bankowy tytuł egzekucyjny, Blog, Prawo bankowe, Prawo gospodarcze

Bankowy tytuł egzekucyjny stanowił pozasądowy tytuł egzekucyjny wydawany na podstawie ksiąg banków lub innych dokumentów związanych z dokonywaniem czynności bankowych. 14 kwietnia 2015 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy Prawa bankowego pozwalające bankom na wystawianie bankowych tytułów egzekucyjnych oraz na wszczynanie na ich podstawie postępowania egzekucyjnego naruszają konstytucyjną zasadę równości i tracą moc właśnie z dniem 1 sierpnia 2016 roku. Przepis na podstawie, którego był wydawany został uchylony ustawą z dnia 25.09.2015 r. o zmianie ustawy – prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1854), która weszła w życie 27.11.2015 r.

Bankowy tytuł egzekucyjny a termin przedawnienia

Niejednokrotnie w praktyce zdarzają się sytuacje w których wierzytelności stwierdzone bankowym tytułem egzekucyjnym stawały się przedmiotem cesji wierzytelności zawartej pomiędzy bankiem a różnego rodzaju funduszami inwestycyjnymi. Fundusze wprawdzie musiały dochodzić takich należności przed sądem jednak w praktyce pojawiło się pytanie jakie konsekwencje ma prowadzenie egzekucji, której podstawą był bankowy tytuł egzekucyjny, w stosunku do biegu terminu przedawnienia. Nie ulegało wątpliwości, że bankowy tytuł egzekucyjny nie stanowił orzeczenia  innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju w rozumieniu art. 125 kodeksu cywilnego, a więc nie powodował wydłużenia okresu przedawnienia stwierdzonego w nim roszczenia do 10 lat. Skoro wierzytelność banku była niewątpliwie związana z prowadzoną przez ten bank działalnością gospodarczą przyjmowano, że termin przedawnienia takiego roszczenia wynosi 3 lata.

Co w przypadku, gdy na podstawie BTE była prowadzona egzekucja komornicza? Wówczas należałoby przyznać, że bieg przedawnienia został przerwany, gdyż ten przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju a tym niewątpliwie jest komornik. Należy również zgodzić się z poglądem, że cesjonariusz wchodzi w ogół praw i obowiązków cedenta związanych ze zbywaną wierzytelnością.

W jednym z prowadzonych przeze mnie procesów próbowałam wykazać jednak, że bankowy tytuł egzekucyjny jest instytucją na tyle szczególną, że tylko i wyłącznie bank może korzystać z dobrodziejstwa przerwania biegu przedawnienia w przypadku, gdy egzekucja była prowadzona na podstawie BTE. Czy słusznie?

Uchwała III CZP 29/16

Dnia 29 czerwca 2016 roku Sąd Najwyższy w wydanej przez siebie uchwale w sprawie III CZP 29/16 jednoznacznie rozstrzygnął powstające w praktyce wątpliwości i orzekł, że „Nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.”

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego wraz z uzasadnieniem dostępny jest tutaj.